Geçen hafta İstanbul’da Sirkeci-Halkalı banliyö hattındaki test sürüşü sırasında iki demiryolu aracının kafa kafaya çarpışmasının ardından TBMM’de Ulaştırma Bakanı Cahit Turhan’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verildi.
CHP İstanbul milletvekili Ali Şeker verdiği soru önergesiyle ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Ankara Marşandiz kazasının ardından, İstanbul Florya’da yaşanan kaza incelendiğinde, sinyalizasyon sisteminin yapılmadığı anlaşılıyor. Bu çağda sinyalizasyonu yapmak yerine telsizle haberleşmek hangi aklın ürünü? İşi alan Cengiz inşaat olunca sinyalizasyona gerek yok mu diyorsunuz? Bu çağda demiryolu taşımacılığının fıtratında trenlerin kafa kafaya çarpışması mı var?” dedi.
İSTANBUL BANLİYÖ HATTI YILAN HİKAYESİNE DÖNDÜ
İki kez ihaleye çıkarılan, 2007’de çalışma başlandığında 48 ayda bitirileceği söylenen, aradan geçen 11 seneye rağmen hâlâ tamamlanamayan Haydarpaşa-Gebze ve Sirkeci-Halkalı banliyö hatlarının yapımının tam bir yılan hikayesine döndüğünü söyleyen Şeker, devletin yaşanan gecikmeler nedeniyle zarara uğradığını, ulaşım için banliyö hatlarını kullanan milyonlarca İstanbullunun yıllardır mağduriyet yaşadığını ifade etti.
AYNI İŞE İKİNCİ İHALEDE 179 MİLYON AVRO FAZLA TEKLİF
Marmaray projesinin ikinci etabı olan 43,4 kilometrelik Haydarpaşa-Gebze ve 19,6 kilometrelik Sirkeci-Halkalı arasındaki toplam 64 kilometrelik hattın ilk ihalesinin CR1 adıyla yapıldığını söyleyen Şeker, “Bu ihaleyi 863 milyon 373 bin avro ile AMD konsorsiyumu almıştı. AMD 2007’de işe başladı, 2010’da bıraktı ve tahkime gitti. Aynı iş için CR3 adıyla bir ihale daha yapıldı. İçinde Cengiz inşaatın da olduğu ortaklığın 1 milyar 346 milyon 326 bin avro teklifine karşılık, İspanyol OHL Dimetronic ortaklığı 1 milyar 42 milyon avro bedelle ihaleyi kazandı. Aynı iş 179 milyon avro fazlasına verilmiş oldu. Neden? İhaleler arasında bir fark mı var? İşin boyutu mu değişti? Sözleşmeleri göremediğimiz için bunun nedenlerini bilemiyoruz ve Sayın Bakan’a soruyoruz” dedi.
Şeker OHL Dimetronic firmasının kazandığı ihalenin “nasıl olduğu bilinmeyen bir yöntemle” Türkiye’den Kalyon, Kolin ve Cengiz ortaklığı firmaları tarafından yürüttüğünü belirterek “Konuyla ilgili 2015 yılının Ekim ayında verdiğim soru önergesinde yer alan ‘Yüklenici firmaya projenin devamı için yerli ortak dayatıldığı iddiaları doğru mudur?’ sorum da yanıtsız bırakıldı. Nurettin Sözen’in başlattığı İstanbul Metrosu inşaatında da, ihalesi yapılan sinyalizasyon ihalesini kazanan Siemens’e, Tayyip Erdoğan’ın İBB başkanı olmasının ardından yerli ortak olarak Albayraklar dayatılmış; bu nedenle İstanbul metrosunun açılışı bir yıl gecikmişti” ifadesini kullandı.
Açılış tarihi bir muammaya dönüşen CR3 hattının maliyetinin belirsizlikler içerdiğini söyleyen CHP’li Şeker, “21 Eylül 2018 Posta gazetesinde yer alan ‘İstanbul Banliyö Hattı’nın açılış tarihi belli oldu’ başlıklı habere göre ‘Yıl sonunda bu projeyi İstanbulluların hizmetine sunacağız’ diyen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, İstanbul Banliyö Hattı çalışmalarıyla ilgili olarak da ‘Projemizin maliyeti yaklaşık 1 milyar 394 milyon 460 bin 173 avrodur. Bugüne kadar projede 843 milyon 368 bin 670 avro üstlenici firmaya ödeme yapılmıştır’ açıklamalarında bulundu” dedi.
350 MİLYON AVRO FAZLA ÖDEME
“Bakanın açıklamasına göre CR3 projesi 1 milyar 42 milyon euro bedelle ihale edilmişken, neden 1 milyar 394 milyon 460 bin euro ödeme yapıldı? 350 milyon euro fazla ödemenin gerekçesi nedir” diye soran CHP’li Şeker, projenin gerçek maliyetinin ve bugüne dek yapılan ödemelerin şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini belirterek “Bu projede yaşanan aksamalar hem İstanbulluları mağdur etti hem de TCDD’yi zarara uğrattı. Bakanlık kime, ne kadar ödeme yaptığını, işin aksamasından kimlerin sorumlu olduğunu açıklamalı. Vatandaşlarımızın parasının her kuruşunun hesabını sormak bizlerin görevi” diye konuştu.
BAKANLIĞIN YANITLAMASI İSTENEN SORULAR
CHP’li Şeker, önergesinde aşağıdaki sorulara yanıt istedi:
1. 2006’da CR1 adıyla 863 milyon Euro’ya, 2011’de CR3 adıyla 1 milyar 42 milyon Euro’ya ihale edilen işin gerçek maliyeti nedir?
2. CR1 adıyla yapılan ihaleyi 2006’da kazanan ve 2010 yılında tek taraflı fesih ederek işi bırakan AMD Konsorsiyumu söz konusu işte taahhütlerinin ne kadarını yerine getirmiştir? Bu taahhütler karşılığında kazandığı hakediş tutarı nedir? AMD Konsorsiyumu’na yapılan ödeme tutarı ne kadardır? Faaliyete hâlâ geçmeyen hatta kullanılacak tren vagonları ve lokomotifleri neden yıllar önce teslim alınarak yıpranmaya terk edilmiştir?
3. CR1 ihalesi ile CR3 ihaleleri arasında hat uzunluğu ve kapsamı açısından ne farklar vardır? CR1 sözleşmesi ile CR3 arasındaki 179 milyon euroluk farkın sebebi nedir?
4. 2011 yılında CR3 adıyla yapılan ihaleyi kazanan OHL Dimetronic firması taahhütlerinin ne kadarını yerine getirmiştir? Yaptığı işler karşılığında hakediş tutarı ne kadardır? OHL Dimetronic Konsorsiyumu’na yapılan ödeme tutarı ne kadardır?
5. 2011 yılından sonra CR3 veya CR3 projesini kapsayan iş için başka bir isimle herhangi bir ihale yapılmış mıdır? Yapıldıysa bu ihale kapsamı nedir? Hangi firmalar ne kadar fiyat teklifi vermiştir? Hangi firma ihaleyi kazanmıştır?
6. 21 Eylül 2018 tarihli Posta gazetesinde şahsınıza atfen yapılan haberdeki “işin bedeli 1.394.460.173 avrodur. 843.368.670 avro ödeme yapılmıştır” açıklamaları doğru mudur?
7. 21 Eylül 2018 tarihli Posta gazetesinde yer alan haber doğruysa; 1.394.460.173 avro bedelli projenin ihalesi ne zaman yapılmıştır? Bu proje ihalesinin kapsamı nedir? Hangi firmalar teklif vermiştir? İhaleyi hangi firma kazanmıştır? İhaleyi kazanan firma taahhütlerinin ne kadarını yerine getirmiştir? Bunun karşılığında hakediş tutarı ne kadardır? Kendisine ne kadar ödeme yapılmıştır?
8. Söz konusu haber gerçek değilse, haber ile ilgili bir düzeltme/yalanlama yapılmış mıdır?
9. 2011 yılında OHL Dimetronic firmasının 1.042.079.084 Euro bedelle kazandığı ihaleye 304 milyon Euro (yaklaşık 1 milyar 900 milyon ₺) daha yüksek teklif vererek (teklif tutarı 1.346.326.300 eurodur) ihaleyi kaybeden Cengiz İnşaat CR3 projesine hangi yöntemle dahil edilmiştir?
CENGİZ-KOLİN-KALYON İŞİ YÜRÜTEN ŞİRKETİN TAŞERONU MUDUR?
10. Cengiz Kolin Kalyon ortaklığı CR1 ve CR3 adıyla veya aynı işi kapsayan ve başka bir adla düzenlenen herhangi bir ihaleyi kazanmış mıdır? Cengiz Kolin Kalyon ortaklığı CR3 ihalesini kazanan OHL Dimetronic firmasının ortağı mıdır? Cengiz Kolin Kalyon ortaklığı CR3 ihalesini kazanan ve işi yürüten OHL Dimetronic firmasının taşeron şirketi midir?
11. 2006 yılında yapılan ihalede, yer terklerinin yapılmasının ardından başlanacak iş için 48 ay yapım süresi öngörülmesine rağmen, aradan geçen toplam 12 yılı aşkın süre sonunda işin bitirilememiş ve hattın hizmete açılamamış olmasını açıklayabilir misiniz? Bu gecikmenin sorumlusu kim ya da kimlerdir? Sorumlular hakkında herhangi bir idari ve adli süreç başlatılması düşünülmekte midir?
12. Marmaray projesinin bir parçası ve ikinci etabı olarak anılan bu projenin 2006 yılından beri tamamlanamamasının vatandaşa çektirdiği çile dışında, Hazine üzerinde yarattığı zararın boyutu ne kadardır? TCDD’nin mahrum kaldığı gelir ne kadardır? Bu gelir kaybının tazmini için nasıl bir işlem yapılması düşünülmektedir?
FLORYA’DAKİ KAZANIN NEDENİ YEREL SEÇİME YETİŞTİRME TELAŞI MI?
13. 12 Ocak 2019 tarihinde yaşanan kazanın projeyi 31 Mart 2019 yerel seçimleri öncesinde tamamlamak için taşeron firmaların aceleci davranması sebebiyle gerçekleştiği yönündeki iddialar doğru mudur? Bu iddiaların araştırılması için ne gibi çalışmalar başlatılmıştır?
14. 2002 yılından bugüne dek dünyada devlet altyapı ihalelerinden en fazla pay alan ilk 10 şirket sıralamasında yer alan 5 şirketten Cengiz, Kalyon, Kolin, Limak, MNG firmalarına verilen projeler nelerdir? Bu projelerin Hazine’ye toplam maliyeti ne kadardır?
15. Sirkeci-Halkalı arasında yapımı devam eden proje güzergahını; yoğun konut projelerinin yapıldığı, milyonlarca insanın halen yaşadığı, gelecekte büyüme ve nüfus yoğunluğunun daha da artacağı bilinen bölgede Ispartakule-Bahçeşehir-Esenkent (Hoşdere)-Hadımköy duraklarını eklenerek uzatmayı; milyonlarca insanın kent merkezine ulaşımını raylı sistemle sağlamayı ve İstanbul’un trafik sorununu çözmek konusunda katkı sağlamayı düşünüyor musunuz?